Erbo-batudo
Phlomis herba-venti
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Sàuvi-bouscasso, Sàuvio-sóuvajo, Sàuvio-blanc.
Noms en français : Herbe aux vent, Phlomis Herbe au vent.
Descripcioun :L'erbo-batudo trachis en mato dins lis ermas e en ribo de camin. Es uno planto proun ramificado que fai de poulìdi flour roso en verticillo. Li fueio e li bratèio soun en lanço, dentado e bourrihudo. La labro de dessus di flour, coume tóuti li Phlomis es en casco.
Usanço :La planto èi vertuouso contro li plago e li macaduro (vulneràri). De prouprieta anti-enflamativo e anti-óussidanto soun couneigudo. Dins d'ùni relarg se metié en deforo dis oustau pèr aganta li mousco (F. Couplan, op.cit. p. 369).
Port : Erbo
Taio : 20 à 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Phlomis
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Ermas
- Camin
- Tepiero seco
Estànci : Subremediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Phlomis herba-venti L., 1753
Coutello(-pudènto)
Iris foetidissima
Iridaceae
Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.
Descripcioun :Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.
Usanço :La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Ribiero
- Baragno
- Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753